57. Piyade Alayı Şehitliği- Çanakkale Şehitlik Turu- Alan Kılavuzu- Şehitlik Rehberi

12 Aralık 1992 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılmıştır. Mimarı Nejat Dinçer'dir. Yarbay Hüseyin Avni Bey tarafından yönetilen 19. Tümene bağlı 57. Alay Arıburnu Cephesine ilerlemeye çalışan Anzak kuvvetlerini karşılayan ve geri püskürten Türk kuvvetleridir. Sağladıkları başarılı savunma savaşın gidişatı konusunda diğer kuvvetlerimize de büyük moral olmuştur. 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal' in karşı kuvvetlerin Arı Burnu mevkiinden çıkarma yapacağını tahmin etmesi ve emir almadan tüm sorumluluğu üstlenmesi, askeri dehasını ve 'Ben size savunmayı değil, ölmeyi emrediyorum' sözüyle korkusuz bir önder olacağının sinyallerini vermiştir. Kaçan askerleri gören Mustafa Kemal bu sırada tarihe geçen o konuşmayı yaptı. Kendi ağzından bu olayı şöyle anlatır:

“ - Niçin kaçıyorsunuz? Dedim. - Efendim düşman… - Nerede düşman? - İşte… diye 261 rakımlı tepeyi gösterdiler. Gerçekten de düşman bana, benim askerlerimden de yakın. Düşman bulunduğum yere gelse kuvvetlerim pek kötü duruma düşecek. O zaman bir mantıkla mıdır, yoksa bir içgüdü ile mi, bilmiyorum, kaçan erlere: - Düşmandan kaçılmaz, dedim. - Cephanemiz kalmadı, dediler. - Cephanemiz yoksa süngümüz var, dedim ve bağırarak: - Süngü tak, dedim. Yere yatırdım. Erler yere yatınca düşman da yere yattı. Kazandığım an, bu andır. Düşman ne yapacağına karar verinceye kadar 57. Alay da Conkbayırı’ na yetişti.”

Düşmanın yere yatmasıyla geçen zamanda arkadan gelen 57.Alay askerleri oraya yetişmişti. Mustafa Kemal 57. Alaya taaruz emrini şöyle verdi. “Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimizi başka birlik ve komutanlar alacak.”

Daha sonra bölgeye gelen diğer yüzbaşına, büyük bir risk alarak 19. Tümen’in tamamını istediğini söyledi. Böylece 27. Alay da düşmana karşı saldırıya başlamıştı.

25 Nisan 1915’te, Kurban bayramın ilk gününde 57. Alay kendisinden 4-5 kat büyük bir orduya karşı bir kahramanlık mücadelesi verdi ve alayın 3te 2si orada şehit oldu. Binbaşı Hüseyin Avni Bey’de çarpışma sırasında şehit düşmüştü. Gün ağarırken, düşman 261 Rakımlı Tepe’den temizlenmiş, bir milletin kaderi 3000 kahraman asker ile değişmişti.